Koper

De eigenschappen van koper, die in belangrijke mate het toepassingsgebied bepalen, zijn:

 

   Goede corrosieweerstand

   Goede elektrische geleidbaarheid

   Goede warmtegeleidbaarheid

   Goede be- en verwerkbaarheid

Goede corrosieweerstand

De goede weerstand tegen bijvoorbeeld atmosferische corrosie blijkt onder andere uit de soms al eeuwenoude koperen dakbedekkingen op kerken en kathedralen. Ook tegenwoordig wordt koper steeds meer toegepast in de architectuur, onder andere als gevelbekledingsplaten.
De weerstand tegen corrosie kan door legeren aanmerkelijk beïnvloed worden. Zo zijn veel koper/zink legeringen (messing) gevoelig voor spanningscorrosie en ontzinking. Legeringen met aluminium en/of nikkel daarentegen hebben in bijvoorbeeld zeewateromgevingen een uitstekende corrosieweerstand.

Goede elektrische geleidbaarheid

Grofweg de helft van al het geproduceerde koper wordt op één of andere wijze toegepast vanwege de goede elektrische geleidbaarheid. Voor het technisch zuivere koper Cu-ETP bedraagt de elektrische geleidbaarheid minimaal 58 m/W • mm². Van alle metalen heeft alleen zilver een enigszins hogere specifieke elektrische geleidbaarheid (ca. 62 m/W • mm²). Gezien de prijs is zilver echter in de meeste toepassingen geen economisch alternatief voor koper.
Betrokken op het gewicht heeft ook zuiver aluminium een goede elektrische geleidbaarheid, echter in veel gevallen is de sterkte hiervan onvoldoende.
Verontreinigingen (bijvoorbeeld fosfor, silicium, arsenicum) en legeringselementen (bijvoorbeeld aluminium, tin, nikkel) hebben een negatieve invloed op de elektrische geleidbaarheid van koper. Zo bedraagt de elektrische geleidbaarheid van het met fosfor gedesoxideerde koper SF-Cu ca.
45 m/W • mm², en van de messing kwaliteit CuZn37 slechts ca.15 m/W • mm². In het algemeen kan dus gesteld worden dat hoe zuiverder het materiaal is, hoe beter de geleidbaarheid. De technisch zuivere koperkwaliteiten Cu-ETP en Cu-DHP bevatten minimaal 99,90% koper.
De elektrische geleidbaarheid wordt ook negatief beïnvloed door versteviging als gevolg van kouddeformatie. Voor koper en een groot aantal koperlegeringen (onder andere messing, fosforbrons, nieuwzilver) is versteviging door kouddeformatie echter de enige mogelijkheid de sterkte te verhogen.

Goede warmtegeleidbaarheid

Juist de combinatie van goede corrosieweerstand en hoge warmtegeleidbaarheid maken koper en ook diverse koperlegeringen uitermate geschikt als materiaal voor bijvoorbeeld warmtewisselaars in corrosieve milieus zoals op schepen, in brak water en dergelijke.
Ook de warmtegeleidbaarheid wordt, zij het in mindere mate dan de elektrische geleidbaarheid, negatief beïnvloed door verontreinigingen en legeringselementen. Zo bedraagt de warmtegeleidbaarheid van zuiver koper Cu-ETP 394 W/m • K, die van Cu-DHP ca. 330 W/m • K en van CuZn37 nog ‘slechts’ 126 W/m • K. Ter vergelijking: de thermische geleidbaarheid van roestvast staal 1.4301 bedraagt slechts 15 W/m • K.

Goede be- en verwerkbaarheid

Koper en koperlegeringen kunnen in het algemeen met behulp van standaard technieken in iedere gewenste vorm met bijbehorende afmetingen en toleranties gebracht worden. In de dagelijkse praktijk worden, afhankelijk van het beoogde doel en de legering, technieken als walsen, ponsen, strekken, dieptrekken, zetten, stuiken, verspanen en smeden veelvuldig toegepast. Ook het gieten van daartoe geschikte koperlegeringen vindt veel toepassing.
Om te voldoen aan een grote verscheidenheid aan decoratieve of functionele eisen kunnen koper en de meeste koperlegeringen goed gepolijst worden, voorzien worden van een oppervlaktetextuur, bedekt worden door galvanische processen (vernikkelen, verzilveren, vergulden), door emailleren of door lakken.
Voor het assembleren van onderdelen uit koper en koperlegeringen staat een veelheid aan verbindingstechnieken ter beschikking, zoals mechanische technieken (felsen, boutverbindingen), lijmen, lassen en zacht- en hardsolderen.

 

Kwaliteit: Cu-DHP (SF-Cu)

 

 

 

Cu-DHP is buiten de elektrotechniek de meest toegepaste ongelegeerde kwaliteit koper.
Het materiaal is gedesoxideerd met fosfor en daardoor vrij van zuurstof. Enerzijds betekent het desoxideren met fosfor dat de elektrische- en warmtegeleidbaarheid negatief beïnvloed worden; aan deze kwaliteit worden dan ook geen eisen gesteld ten aanzien van de geleidbaarheid. Anderzijds betekent het ontbreken van zuurstof dat deze kwaliteit goed bestand is tegen waterstofopname in reducerende atmosferen en goed lasbaar en soldeerbaar is.

Toepassingen zijn onder andere te vinden in de drinkwatervoorziening, apparatenbouw en architectuur.

 

 

 

Lasbaarheid

:

lasbaar met alle, voor ongelegeerd koper, gangbare methoden

Lastoevoegmaterialen   

:

een overzicht van de lastoevoegmaterialen voor deze kwaliteit staat in tabel 14.

Warmtebehandelingen

 

 

spanningsarmgloeien

:

200 - 250 °C

zachtgloeien

:

500 °C

 

 

 

Koper Cu-DHP-R220
Platenimages/afb174.jpg

Kwaliteit

:

volgens EN 1652

Toleranties

:

volgens EN 1652

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW024A

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 2.

Afmeting
in mm

Gewicht kg/plaat

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

0,3

5,44

2000

x

1000

x

0,4

7,26

2000

x

1000

x

0,5

9,08

2000

x

1000

x

0,6

10,89

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

0,7

12,71

2000

x

1000

x

0,8

14,52

2000

x

1000

x

1

18,16

2000

x

1000

x

1,25

22,70

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

1,5

27,23

2000

x

1000

x

2

36,31

2000

x

1000

x

2,5

45,39

2000

x

1000

x

3

54,47

 

 

 

 

 

 

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Koper Cu-DHP-R240
Platenimages/afb17400005.jpg

Kwaliteit

:

volgens EN 1652

Toleranties

:

volgens EN 1652

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW024A

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 2.

Afmeting
in mm

Gewicht
kg/plaat

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

0,3

5,45

2000

x

1000

x

0,4

7,26

2000

x

1000

x

0,5

9,08

2000

x

1000

x

0,6

10,89

2000

x

1000

x

0,7

12,71

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

0,8

14,52

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

1,0

18,16

2000

x

1000

x

1,25

22,70

2000

x

1000

x

1,5

27,23

2000

x

1000

x

2

36,31

2000

x

1000

x

2,5

45,39

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

3

54,47

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

4

72,62

2000

x

1000

x

5

90,78

2000

x

1000

x

6

108,94

2000

x

1000

x

8

145,25

2000

x

1000

x

10

181,56

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Koper Cu-DHP-R250
Ronde buizen images/afb474.jpg

Kwaliteit

:

volgens EN 12449

Toleranties

:

volgens EN 12449

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW024A

   In handelslengten van ca. 5 meter.

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 3.

A x i
in mm

Gewicht kg/m

 

 

 

 

4

x

2

0,08

5

x

3

0,11

6

x

4

0,14

7

x

5

0,17

8

x

5

0,28

 

 

 

 

8

x

6

0,20

10

x

7

0,36

10

x

8

0,25

11

x

9

0,28

12

x

9

0,45

 

 

 

 

13

x

10

0,49

 

 

 

 

 

 

 

 

14

x

10

0,68

16

x

10

1,10

14

x

12

0,37

15

x

12

0,57

16

x

13

0,62

 

 

 

 

16

x

14

0,42

18

x

14

0,90

18

x

15

0,70

18

x

16

0,48

19

x

16

0,74

 

 

 

 

20

x

16

1,02

 

 

 

 

 

 

 

 

19

x

17

0,51

22

x

18

1,13

22

x

19

0,87

25

x

20

1,59

25

x

21

1,30

 

 

 

 

25

x

22

1,00

28

x

24

1,47

28

x

25

1,12

30

x

25

1,94

30

x

26

1,58

 

 

 

 

32

x

28

1,70

 

 

 

 

 

 

 

 

35

x

30

2,30

38

x

32

2,97

38

x

34

2,04

40

x

36

2,15

42

x

38

2,26

 

 

 

 

50

x

44

3,99

56

x

50

4,50

76

x

70

6,19

 

 

 

 

-

 

 

 

-

 

 

 

-

 

 

 

-

 

 

 

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Koper Cu-DHP-R220
Ronde buizen op rolimages/afb47400010.jpg

Kwaliteit

:

volgens EN 1057

Toleranties

:

volgens EN 1057

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW024A

   Op rollen van 50 meter.

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 4.

A x i

in mm

Gewicht kg/m

 

 

 

 

 

 

6

x

4

 

 

0,14

8

x

6

 

 

0,20

10

x

8

 

 

0,25

 

 

 

 

 

 

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Koper Cu-DHP met Kiwa-Gastec keur
Waterleidingbuizen images/afb47400013.jpg

Kwaliteit

:

volgens EN 1057

Toleranties

:

volgens EN 1057

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW024A

   In handelslengten van ca. 5 meter.

   A ≤ 35 mm: R 250, A ≥ : R 290.

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1.

A x i
in mm

Gewichtkg/m

 

 

 

 

12

x

10

0,31

15

x

13

0,39

22

x

19,8

0,64

28

x

25,6

0,90

 

 

 

 

 

 

 

 

35

x

32,4

1,22

42

x

39,2

1,59

54

x

51

2,20

64

x

60

3,47

 

 

 

 

 

 

 

 

67

x

63,2

3,46

76 ,1

x

72,1

4,14

80

x

75,8

4,57

88,9

x

84,9

4,89

 

 

 

 

 

 

 

 

106

x

101

7,38

108

x

103

7,37

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Kwaliteit: Cu-ETP (E-Cu)

 

 

 

De kwaliteit Cu-ETP wordt ten opzichte van de kwaliteit Cu-DHP gekenmerkt door een hogere elektrische geleidbaarheid. Deze hogere geleidbaarheid wordt bereikt door een hoge zuiverheid, die onder andere het gevolg is van het niet met fosfor desoxideren (dit in tegenstelling tot Cu-DHP).

Een nadeel hiervan is dat deze kwaliteit een relatief hoog percentage zuurstof in de vorm van koperoxiduul bevat, waardoor deze kwaliteit in reducerende atmosfeer gevoelig is voor verbrossing door opname van waterstof. De lasbaarheid en soldeerbaarheid worden dan ook niet gegarandeerd.

De kwaliteit Cu-ETP wordt met name in de elektrotechniek toegepast vanwege de goede elektrische geleidbaarheid.

 

 

 

Lasbaarheid

:

lassen wordt niet aanbevolen

Warmtebehandelingen

 

 

spanningsarmgloeien

:

200 - 250 °C

zachtgloeien

:

500 °C

 

 

 

Koper Cu-ETP-R220
Platen images/afb17400016.jpg

Kwaliteit

:

volgens EN 1652

Toleranties

:

volgens EN 1652

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW004A

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 2.

Afmeting
in mm

Gewicht
kg/plaat

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

1

18,16

2000

x

1000

x

2,50

45,39

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

3,00

54,47

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

5,00

90,78

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Koper Cu-ETP-R240
Platen images/afb17400019.jpg

Kwaliteit

:

volgens EN 1652

Toleranties

:

volgens EN 1652

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW004A

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 2.

Afmeting
in mm

Gewicht
kg/plaat

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

1

18,16

2000

x

1000

x

2

36,31

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

3

54,47

2000

x

1000

x

4

72,62

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2000

x

1000

x

5

90,78

2000

x

1000

x

6

108,94

 

 

 

 

 

 

200

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Koper Cu-ETP-H035
Draad op rollen, blank

 

Kwaliteit

:

volgens EN 13601

Toleranties

:

volgens EN 13601

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW004A

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 5.

Diameter
in mm

Doorsnede in mm²

Gewicht
g/m

 

 

 

0,5

0,20

1,7

0,6

0,28

2,5

0,8

0,50

4,5

1

0,79

7,0

 

 

 

 

 

 

1,5

1,77

15,7

2

3,14

28

3

7,07

63

4

12,56

112

 

 

 

 

 

 

5

19,63

175

5,65

25,00

222

6,68

35,36

3,12

8

50,24

447

 

 

 

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Koper Cu-ETP-H035
Draad op rollen, vertind

Kwaliteit

:

volgens EN 13601

Toleranties

:

volgens EN 13601

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW004A

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 5.

Dia-meter in mm

Door-snede in mm²

Gewicht
g/m

 

 

 

2,26

4

36

2,76

6

54

3,75

10

90

 

 

 

 

 

 

4,52

16

143

5,65

25

223

6,68

35

300

 

 

 

 

 

 

8

50

449

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Koper Cu-ETP-H065
Platimages/afb296.jpg

Kwaliteit

:

volgens EN 13601

Toleranties

:

volgens EN 13601

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW004A

   In handelslengten van ca. 4 meter.

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 5.

B x D
in mm

Gewicht
kg/m

 

 

 

 

10

x

2

0,18

15

x

2

0,27

20

x

2

0,36

25

x

2

0,45

30

x

2

0,54

 

 

 

 

10

x

3*

0,27

12

x

3*

0,33

15

x

3*

0,41

20

x

3*

0,54

25

x

3*

0,68

 

 

 

 

 

 

 

 

30

x

3*

0,82

40

x

3

1,09

12

x

4

0,44

15

x

4*

0,54

20

x

4*

0,73

 

 

 

 

25

x

4*

0,91

30

x

4*

1,09

35

x

4

1,27

40

x

4

1,45

60

x

4

2,18

 

 

 

 

 

 

 

 

10

x

5*

0,45

12

x

5*

0,54

15

x

5*

0,68

20

x

5*

0,91

25

x

5*

1,13

 

 

 

 

30

x

5*

1,36

35

x

5*

1,59

40

x

5*

1,82

50

x

5*

2,27

60

x

5*

2,72

 

 

 

 

 

 

 

 

80

x

5

3,63

20

x

6*

1,09

25

x

6*

1,36

30

x

6*

1,63

35

x

6

1,91

 

 

 

 

40

x

6

2,18

50

x

6

2,72

60

x

6

3,27

35

x

7

2,22

15

x

8*

1,09

 

 

 

 

B x D
in mm

Gewicht
kg/m

 

 

 

 

20

x

8*

1,45

25

x

8*

1,82

30

x

8*

2,18

40

x

8*

2,91

50

x

8*

3,63

 

 

 

 

60

x

8

4,36

80

x

8

5,81

20

x

10*

1,82

25

x

10*

2,27

 

 

 

 

 

 

 

 

30

x

10*

2,72

35

x

10*

3,18

40

x

10*

3,63

50

x

10*

4,54

60

x

10*

5,45

 

 

 

 

80

x

10*

7,26

100

x

10*

9,08

120

x

10

10,89

200

x

10

18,16

 

 

 

 

 

 

 

 

50

x

12

5,45

20

x

15

2,72

25

x

15

3,40

40

x

15*

5,45

50

x

15*

6,81

 

 

 

 

60

x

15

8,17

80

x

15

10,89

100

x

15

13,62

30

x

20

5,45

 

 

 

 

 

 

 

 

40

x

20

7,26

50

x

20

9,08

60

x

20

10,89

80

x

20

14,52

100

x

20

18,16

 

 

 

 

40

x

25

9,08

100

x

25

22,70

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

* De afmetingen zijn uit voorraad ook in vernikkelde uitvoering leverbaar.

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Koper Cu-ETP-H065
Vierkantimages/afb171.jpg

Kwaliteit

:

volgens EN 13601

Toleranties

:

volgens EN 13601

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW004A

   In handelslengten van ca. 4 meter.

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 5.

Vierkant
in mm

Gewicht kg/m

 

 

10

0,90

12,70 (1/2”)

1,46

16

2,32

 

 

 

 

20

3,63

25

5,67

32

9,30

 

 

 

 

40

14,52

50

22,70

60

32,68

 

 

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Koper Cu-ETP-H065/D
Rond images/afb172.jpg

Kwaliteit

:

volgens EN 13601

Toleranties

:

volgens EN 13601

Aanduiding volgens EN 1412

:

CW004A

   In handelslengten van ca. 4 meter.

   De technische gegevens van deze kwaliteit staan in tabel 1 en 5.

   t/m  80 mm, leveringstoestand H065, >  80 mm, leveringstoestand D.

Rond
in mm

Gewicht kg/m

 

 

5

0,18

6

0,26

8

0,46

10

0,71

12

1,03

 

 

14

1,40

16

1,82

19

2,57

 

 

 

 

20

2,85

22

3,45

25

4,45

26

4,82

28

5,59

 

 

30

6,41

32

7,30

35

8,73

 

 

 

 

40

11,40

45

14,43

50

17,82

55

21,57

60

25,65

 

 

65

30,11

70

34,92

75

40,09

 

 

 

 

80

45,60

90

57,72

100

71,26

110

86,23

120

102,62

 

 

150

160,34

 

 

 

 

 

 

Gebruikelijke voorraadsafmetingen. Andere afmetingen en/of kwaliteiten op aanvraag.

Het MCB boek, een uitgave van MCB Nederland. Tel 040 - 2088333 Alle rechten voorbehouden. Disclaimer.